Almanca Türkçe Sözlük Forum

Merhaba

"Beweiswürdigung" veya "Würdigung der Beweise" karşılıklarını kullanabilirsiniz.
Bu durumda "würdige Beweise" diyebilirsiniz. Bir de "beweiswürdig" var ama, o da başka bir mesele... Çünkü o zaman cümlede "Beweis" sözcüğünü iki kez kullanmanız gerekecek. Belki de "anerkennbare und rechtliche Beweise" daha doğru olabilir.

Kolay gelsin

http://de.wikipedia.org/wiki/Beweis_(Rechtswesen)
Die Beweisfindung verläuft regelmäßig in einem dreiaktigen Prozessgeschehen mit unterschiedlichen Beteiligten:
Mit dem Beweisantritt benennt eine Partei für ihre Behauptung oder der Gegner für deren Unrichtigkeit ein Beweismittel. Tätig ist die Partei. Der Beweisantritt muss sich dabei auf eine beweisbedürftige Tatsache richten. Es darf ferner kein Beweisverbot bestehen.
Bei der Beweisaufnahme macht das Gericht eigene Wahrnehmungen von dem Beweismittel. Tätig ist das Gericht unter Einbeziehung der Beweismittel und der Parteien, die ein Fragerecht haben.
In der Beweiswürdigung verschafft sich das Gericht auf Grund des Ergebnisses der Beweisaufnahme eine Überzeugung von der Richtigkeit der Beweisbehauptung. Tätig ist das Gericht unter Ausschluss der Parteien. In der deutschen Rechtsprechung gilt die freie Beweiswürdigung.

Be|weis|wür|di|gung, die (Rechtsspr.): richterliche Prüfung u. Entscheidung darüber, ob ein Beweis gelungen ist.
[Duden]

"her türlü takdiri ve yasal kanıt" ya da "yasal ve takdiri her türlü kanıt"

"Dava dilekçesi"nden söz ettiğinize göre konumuz Medeni Hukuk.

Sorulan bir soruya çözüm bulabilmek için bağlam bilgisine ne kadar ihtiyaç olduğunu bir defa daha belirttikten sonra, aşağıdaki bilgileri sunacağım sizlere. Çıkın bakalım işin içinden çıkabilirseniz:

Hukukta kanıtlar; kesin ve takdiri olmak üzere ikiye ayrılır.

Kesin Kanıtlar:
gesetzliche Beweise
[size=x-small]gesetzlicher Beweis: Als gesetzlicher Beweis wird nur derjenige angesehen, der aus einem Urteil oder aus irgendeiner anderen authentischen Urkunde hervorgeht.[/size]
Yasal kanıtlar (yasal deliller | kanuni delil | kesin delil | kesin kanıt) kesin hüküm, senet, ikrar ve anttan [yeminden] oluşur.
kesin hüküm | rechtskräftiges Urteil
ikrar | Anerkenntnis,
senet | Urkunden,
yemin | Eid / eidesstattliche Erklärung.

Takdiri Kanıtlar (takdiri deliller)|
[size=x-small]freie Beweiswürdigung / Prinzip der freien Beweiswürdigung =serbest beyyine sistemi; takdiri delil sistemi[/size]
Tanık ifadeleri / tanık kanıtı | Zeugenaussagen,
bilirkişi incelemesi / Gutachten
keşif | Augenschein

Bu bilgiler ışığında biraz beyin fırtınası yapılabilir ...

... soruyu soran Perpignan arkadaşımız bir Avukatlık Ofisinin Internet Sayfasındaki bilgileri çevirmeye çalıştığını teyit ederse, aradığı kavramın karşılığının "... und sonstige Beweismittel" olduğunda fikir birliği oluşturabiliriz. Biraz daha fazla bağlam bilgisi işimizi kolaylaştıracaktır ...

Levent Bey kesinlikle bir internet sayfası tercümesi değildir.Sadece bir Islah istemli bir dava dilekçesi tercümesidir.

Dilekçe

Davacı
Davalı
Konu
Açıklama
Yasal Nedenler
Kanıtlar: Her türlü takdiri ve yasal kanıt (sadece bu cümle vardır)
Sonuç ve istem:

başlıklarından ibarettir.
Diğer başlıkların içeriği soruma açıklık getirmeyeceğinden bilgi vermeye gerek duymadım.

Ama yine de bizleri bu konuda aydınlattığınız için size ve Sözcük Gezgini'ne çok teşekkür ederim.

Bilgi için çok teşekkürler. Bu durumda iç rahatlığı ile "sonstige Beweismittel'i oluşturan kelimeleri ard arda yazabilirsiniz. Yanlış olmayacaktır.

Kanıtlar: Her türlü takdiri ve yasal kanıt.
Beweismittel: Zeugen, Parteivernehmung, Sachverständige, Urkunden und (richterlicher) Augenschein.

Bkz. Link: Beweismittel im Zivilprozess
Beweismittel im Zivilprozess (§§ 371ff. ZPO) Nach der Zivilprozessordnung (ZPO) sind nur bestimmte Beweismittel zugelassen: Zeugen, Parteivernehmung, Sachverständige, Urkunden und (richterlicher) Augenschein. ZP SAU oder SAPUZ

[size=small]Beweismittel
Sofern und soweit gesetzliche Beweisregeln bestehen, darf der Beweis im Zivilprozess nur durch bestimmte Beweismittel wie
* richterlicher Augenschein (§§ 371 ff. Zivilprozeßordnung - ZPO -),
* Zeugen (§§ 373 ff. ZPO),
* Sachverständige (§§ 402 ff. ZPO),
* Urkunden (§§ 415 ff. ZPO),
* Parteivernehmung (§§ 445 ff. ZPO)
geführt werden (§ 286 Abs. 1 ZPO). Insoweit ist die freie Beweiswürdigung des Gerichts eingeschränkt.

Merkhilfe für die gesetzlichen Beweismittel (SAPUZ)
S = Sachverständiger
A = Augenschein
P = Parteivernehmung
U = Urkunde(nbeweis)
Z = Zeuge(nbeweis)[/size]

Hukuk ya da ekonomi gibi uzmanlık bilgisi gerektiren konularda ardıl / simultane çeviri yaparken, konuşmacının kullandığı kavramlar o güne kadar hiç duymadığınız, bilmediğiniz, eski veya yanlış telaffuz edilmiş sözcükler olabilir. Bu durumlarda bir çeşit fuzzy logic (bulanık mantık) yöntemi kullanmak doğru olur. Aynı yöntem yazılı çeviriler için ge geçerli diyebilirim. Zaten çeviriyi uzman çevirisi yapan da bu gibi ayrıntılardır.

Burada kavram karşılığı aranırken bazan ya tam doğru, ya da tam yanlış yargıları ile hareket ediliyor. Halbuki doğru ile yanlış arasında bir der gri alan vardır. Bir cümleyi çevirirken çok iyi bir sözlükten toplayacağınız hep en doğru kavramları ardarda dizerseniz, cümlenin anlam bütünü sarsılmaya başlar. Bu noktada tüm metni ya da metnin bağlı olduğu konuyu (Kontext) daima göz önünde bulundurmanız şarttır. Yoksa ağaçlardan ormanı göremez, yolunuzu kaybedersiniz; dinleyen/okuyan da kendini kaybeder.

Çevrilen cümleyi okuyan / dinleyen kimsenin sizin söz dizilerinizi algılarken zihninde yavaş yavaş oluşan bir yapı vardır. Çevirmen olarak göreviniz, o yapının statiğinin sağlam, mimarisinin düzgün ve işlevsel kalmasını; dinleyenin dikkatini dağıtacak yollara sapmadan yabancılık hissetmemesini sağlamaktır.

Okuyanın/dinleyenin yabancılık hissetmemesi, kendi mantık çerçevesi dışına çıkmaması için de konuları, anlam içeriğine mutlaka bağlı kalarak, hedef dilde bilinen şablonlar içinde sunmak en doğru yoldur.

İşte aşağıda yönlendirmesini verdiğim örnek "Klageschrift / Dava Dilekçesi" de böyle bir şablon.

Örneğimizdeki takdiri ve yasal kanıtların sözlük karşılıklarını ele alalım.
Çevirmek istediğiniz satır, bir sıralamadan alınma. Burada

..
Konu :
Açıklama:
Yasal nedenler:
Kanıtlar:

sıralanmış.

Konu, bu durumda aradığımız bağlamın dış çerçevesi "dilekçe / Antrag | Klageschrift"

"Dava" kelimesini bağlam ile ilgili olarak belirttiğiniz ve "ceza davası" kavramını kullanmadığınız için, çevirisi yapılacak dilekçenin bir Hukuk davası (Zivilprozess) için mahkemeye verilecek bir "dava dilekçesi" olduğunu anlıyoruz. Öyleyse delil/kanıt bağlamında Almanca karşılığını bulacağımız kavramların Ceza Hukuku (Strafrecht) dışından olması şart.

Lütfen aşağıda yönlendirmesini verdiğim Almanya'da kullanılan türden Dava Dilekçesine Klageschrift (Muster) bir göz atınız ve çevirinize şablon olarak kullanınız.

Şimdi de, hukuk davası dilekçesinde "Yasal Nedenler" karşılığı olarak "rechtliche Gründe" mi yoksa "anzuwendende Vorschriften" mi, ya da "anzuwendende Bestimmungen des BGB" mi yazsam daha doğru olur diye bir soru aklınıza gelebilir. Bana sorsanız, bağlama daha yakın düştüğü için üçüncüsünü tercih ederdim, hatta "des BGB" kelimelerini dahi belirtmezdim. Okuyan/dinleyen, uygulanacak kanun maddelerinin (yasal nedenler) BGB'den olduğunu nasıl olsa davanın mahiyetinden (Konu) anlar.

"Yasal nedenler" kavramının bu bağlam içinde nasıl çevrilmesinin doğru olacağını "daha iyi bilenle veya bir bilenle" severek tartışmak isterdim ama, ne yazık ki son zamanlarda Dr. Rumpf da, Jon da pek uğramıyorlar buralara.

Bu konuda isteyenler Çeviride Uzmanlaşma başlıklı yazıma da müracaat edebilirler.

Selamlar
Salih

Welch ein Aufwand für eine einfache Übersetzungsfrage!

die hier in Frage stehende Floskel "takdiri ve yasal kanıtlar" soll wohl eigentlich meinen "takdiri ve yasal deliller". Ist zwar prinzipiell dasselbe, aber delil ist der rechtstechnisch richtige Begriff.

Die Floskel ist, wie gesagt, eine Floskel und als solche geht sie haarscharf am türkischen Beweisrecht vorbei. Denn natürlich ist richtig, dass das türkische Beweisrecht zwischen "Ermessensbeweis" (takdiri delil) und "Strengbeweis" (kesin delili) unterscheidet. "Yasal" - also "gesetzlich" - sind natürlich beide Beweistypen, denn beide sind ausdrücklich im Gesetz vorgesehen.

Aus diesem Grunde würde ich hier erst gar nicht versuchen, als Übersetzer korrigierend einzugreifen, sondern einfach zu übersetzen: alle "Ermessens- und gesetzliche Beweise". Das kommt genauso komisch herüber wie im Türkischen auch. Und dabei sollte man es belassen. Man kann höchstens eine Anmerkung anbringen, wie: "mit dieser Floskel wird in der Regel die Unterscheidung zwischen Ermessens- und Strengbeweis angesprochen, die beide in der türkischen ZPO geregelt sind."