Almanca Türkçe Sözlük Forum

İkisinin de yeniden tercüme edilmesi gerekiyor. Yarına kadar bekleyebilir mi?

Hier kommt meine Übersetzung der 1. Urkunde:

=======================================================================================

[size=large]Republik Türkei
Universität Ankara
Fakultät für Sprach-/Geschichtswissenschaften und Geographie[/size]

MAGISTERZEUGNIS

Herr XXX, geboren XXX in XXX, hat das vierjährige Magisterstudium am Lehrstuhl für Frühgeschichte und Vorderasiatische Archäologie durch erfolgreiche Teilnahme an den zum Ende dieses Studiums veranstalteten Prüfungen abgeschlossen und erwirbt daher das Recht auf Erhalt dieses Magisterzeugnisses.

Datum des Magisterzeugnisses: xx.xx.xxxx
Nummer des Magisterzeugnisses: xxx

=======================================================================================

Und hier meine Übersetzung der 2. Urkunde:

=======================================================================================

[size=large]Republik Türkei
Universität Ankara
Institut für Sozialwissenschaften[/size]

MASTERURKUNDE

Herr XXX hat das Masterstudium am Lehrstuhl für Archäologie und Kunstgeschichte durch Erfüllung aller Anforderungen der für das postgraduale Studium geltenden Studienordnung abgeschlossen und erwirbt daher das Recht auf Erhalt des Grades "Master of Arts" einschließlich der damit verbundenen Kompetenzen.

Datum der Masterurkunde: xx.xx.xxxx
Nummer der Masterurkunde: xxx

Hier noch ein Miniglossar zum Thema:

Türkiye Cumhuriyeti = Republik Türkei, nicht Türkische Republik

Lisans öğrenimi = Diplomstudium/Diplomstudiengang; Magisterstudium/Magisterstudiengang; Bachelorstudium/Bachelorstudiengang (hängt unter anderem davon ab, welches Fach man studiert, ob Naturwissenschaften, Geisteswissenschaften usw.; der zweite wichtige Faktor ist die Frage, um welche Art von Hochschule es sich handelt)

Lisans Diploması = falls naturwissenschaftliches/technisches Studium: Diplom, ansonsten: Magisterzeugnis; in den Wirtschaftswissenschaften auch Bachelorzeugnis (wie gesagt je nach Art der Hochschule!); im Medizinstudium herrschen hier jedoch ganz andere Übersetzungsregeln

Yüksek Lisans Diploması = Masterurkunde

Yüksek Lisans Mezunu = Master of xxx (xxx = ändert sich je nachdem, ob es ein technisch-naturwissenschaftliches, wirtschaftliches, geisteswissenschaftliches usw. Studium ist)

Lisansüstü Öğrenim / Lisans Üstü Öğretim = Postgraduales Studium; Postgraduiertenstudium

XXX Anabilim Dalı = Lehrstuhl für XXX
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Hier noch schnell die Begründung, warum "Anabilim Dalı" = "Lehrstuhl" ist:
In der Türkei sind die "Fakülteler" meist in "Anabilim Dalları" eingeteilt, d.h. jedes Fakülte hat verschiedene Anabilim Dalları.
In Deutschland ist es genauso: Jede "Fakultät" ist in "Lehrstühle" untergeteilt, siehe hier:
Wikipedia: Untereinheiten der Fakultäten
In besonderen Fällen kann man "XXX Anabilim Dalı" auch als "Fachrichtung XXX" übersetzen.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Ich wüsste gerne, wann man ein vom "İşletme Fakültesi" vergebenes türkisches "Lisans Diploması" als "Diplom" und wann als "Bachelorzeugnis" (Urkunde über den Erwerb des Bachelor's Degree) übersetzt. Was machen wir, wenn auf dem türkischen Zeugnis

Lisans Diploması
(Bachelor's Degree Diploma)

steht, der Kunde jedoch behauptet, er sei "Diplom-Betriebswirt"? Den Unterschied habe ich nämlich immer noch nicht kapiert. Die zweite Frage ist immer die nach der Anerkennung des türkischen Abschlusses in Deutschland. Wenn wir etwas als "Diplom" übersetzen, wird wahrscheinlich ein höherer Abschluss dahinter vermutet als wenn wir "Bachelorzeugnis" o.ä. hinschreiben. Wahrscheinlich hängt das im Falle von "İşletme" nicht nur von der Art der Hochschule, sondern auch noch von der Dauer des Studiums usw. ab. Wir sollten diese Fragen mal endgültig klären.

Über die vielen Faktoren, die man bei der Übersetzung der Hochschulgrade ins Deutsche oder ins Türkische beachten muss, könnte man auf jeden Fall ganze Bücher schreiben.

Çevirin için teşekkür ederim. Gayet iyi bir çeviri. Ancak benim kafamı karıştıran bir şey var: Ben Almanya'ya yeni geldiğimde Türkiye'deki yüksek lisansın (yani Master of Arts) karşılığının ne olduğun araştırdım ve bana "Magister" dediler. "Diplom"un ise lisans öğrenimine denk geldiği söylendi. Diğer taraftan, senin de açıkladığın gibi, Almanya'da 4 yıllık bir eğitimden sonra öğrenci, okuduğu dala bağlı olarak, ya "Diplom" ya da "Magister" derecesini elde ediyor. Fakat "Magister" mezunu olan bir öğrenci, Türkiye'deki sistemin tersine, ek bir öğrenime gerek olmadan doktora yapabiliyor. Bu durumda "Magister" doktoradan bir önceki akademik derece olduğuna göre bunun Türkiye'deki karşılığı lisans mı yoksa yüksek lisans mı? Bunu anlayabilmiş değilim.

Master schrieb:

Aynen öyle.

> Fakat "Magister" mezunu olan bir öğrenci,
> Türkiye'deki sistemin tersine, ek bir öğrenime
> gerek olmadan doktora yapabiliyor. Bu durumda
> "Magister" doktoradan bir önceki akademik derece
> olduğuna göre bunun Türkiye'deki karşılığı
> lisans mı yoksa yüksek lisans mı? Bunu
> anlayabilmiş değilim.

İşte bu soruyu, Almancayı ve Türkçeyi en az bizim kadar iyi bilen ve her iki ülkenin akademik-bilimsel terminolojisine de hakim olan birine (örn. Dr. Rumpf'a) sormak lazım. Şimdilik ise adı geçen uzmanımızın bu konuyla ilgili şu açıklamasını okumanda fayda vardır:

http://forum.cafeuni.com/read.php?3,7545,7890#msg-7890

Ein Hinweis noch: Bei der 2. Urkunde hab ich "Öğretim Yönetmeliği" als "Lehr- und Prüfungsordnung" übersetzt. Richtig wäre gewesen: Studienordnung
Das fiel mir eben noch ein.

Master schrieb:

Alman üniversitelerinde ise yükseköğrenim 8, 9 ya da 10 sömestr. Bu konuda Wikipedia'da "Regelstudienzeit" başlıklı makaleyi okumanı öneririm (geisteswissenschaftliches Magisterstudium: 9 Semester + 6 Monate Magisterarbeit).
Lisans öğrenim süresinin Türkiye'de çoğu dalda sadece 4 yıl olması, Almanya'da yakl. 5 yıl olan dallara denk gelen 4 yıllık Türk lisans öğrenimlerinin Almanya'da üniversite mezuniyeti olarak tanınmasında bazı sorunlara neden olabilir...

Jon2 schrieb:

Sevgili Jon2, tamam, senin öğrenim süreleriyle ilgili yazdıklarını anlıyorum. Ancak şöyle bir sorun var: Burada benim, Alman üniversitelerinin arkeoloji dalından mezun olan arkadaşlarım var. Onlar mezun olduklarında "Magister" derecesini alıyorlar ve yazdıkları bitirme tezlerinde hem "Magisterarbeit" hem de "Erlangen eines Master-Grades" (ya da buna benzer bir şey) yazıyor. Onlar Magister'den sonra hemen doktora yapmaya başlıyorlar. Bu durumda, en azından arkeoloji söz konusu olduğu zaman, eskiden Türkiye'de de kullanılan, fakat sonra "yüksek lisans" olarak değiştirilen İngilizce "Master of Arts" ünvanının Almanca karşılığı Magister olmalı. Ama, sen lisans diplomasını Magisterzeugnis olarak, yüksek lisans diplomasını ise Masterurkunde tercüme ettin. Lisans diplomasını "Diplomurkunde" olarak tercüme etmek daha doğru olmaz mı? Senin bildirdiğin Wikipedia makalesinde de (Regelstudienzeit) şu açıklama var: "Masterstudiengänge setzen einen ersten Hochschulabschluss voraus und haben eine Regelstudiendauer von 2 bis 4 Semestern." Bu da benim gördüğüm üniversite eğitimi basamaklarının bire bir tanımı.

Merhaba Master;

Aşağıdaki açıklamalarımın konuya açıklık getireceğinden eminim.

"Magister" derecesi, Beşeri Bilimlerin (Geisteswissenschaften) herhangi bir dalında üniversite mezunu olanların kazandığı derecedir. Teknik/Fen/İşletme/İktisat gibi dallarda yükseköğrenimi bitirenlere ise Almanya'da "Magister" değil "Diplom" verilir, ama akademik derece açısından ikisi aynı şeydir.

Bu ikisinin Türkçedeki karşılığının, hangi dalda olursa olsun daima "lisans" olduğu anlaşılıyor. Çünkü Türkiye'de Magisterstudium/Diplomstudium diye bir ayrım yok, her ikisine "lisans öğrenimi" adı verilmiş.

Dolayısıyla, senin beşeri bilimlere ait bir dalda aldığın "Lisans Diploması"nın tam karşılığı "Magisterzeugnis"tir.

Beşeri Bilimler alanında alınmış bir lisans diplomasının "Diplom" olarak çevrilmesi zaten uygun olmaz. Niye? Çünkü daha önce de belirttiğim gibi "Diplom" kavramı Almanya'da Teknik/Fen/İşletme/İktisat gibi dallarda kullanılan bir terim. Senin okuduğun bölüm ise klasik bir beşeri bilimdir.

Şimdi gelelim "Master" meselesine.

"Master of Arts" unvanının Almanca karşılığı "Magister" olmalı diyorsun. Bence bu noktada yanılıyorsun. Şöyle ki, "Master" (yüksek lisans), mezun olduktan, yani lisans eğitimi sona erdikten sonra devam edilen ek bilimsel eğitime verilen isimdir (bu son cümlem Vikipedi'den kısmi alıntıdır).

Değerlendirdiğim tüm kaynaklar, "yüksek lisans"ın uluslararası karşılığının "Master" olduğunu belirtiyor. "Yüksek Lisans" kavramının "Master"dan başka terimlerle çevrilmesi sonuçta imkânsız gibi görünüyor.

Bu arada "Master"ın Wikipedia'daki tanımına göz atalım:
======================================================================================
Das Masterstudium dauert zwei bis vier Semester (ein- bis zweijähriges Vollzeitstudium oder berufsbegleitendes Studium) und ergänzt ein grundständiges Studium. Studienvoraussetzung ist ein Bachelor-Abschluss oder ein Abschluss in einem traditionellen, einstufigen akademischen Studiengang (Magister, Diplom).
======================================================================================
Başka bir deyişle: Master öğrenimi görebilmenin ön koşulu, önceden bir "Diplom" (= Türkçesi lisans!) ya da "Magister" (= Türkçesi yine lisans!) öğreniminin bitirilmiş olmasıdır.

Şimdi de Wikipedia'daki "Regelstudienzeit" açıklamasına bakalım: "Masterstudiengänge setzen einen ersten Hochschulabschluss voraus (= Diplom ya da Magister = Lisans Diploması) und haben eine Regelstudiendauer von 2 bis 4 Semestern."
Diğer bir söyleyişle, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Anabilim Dalındaki lisans üstü öğrenimini (yani lisans öğrenimini bitirdikten sonra ek olarak okuduğun yüksek lisans = postgraduales Studium'u) başararak Yüksek Lisans Mezunu olman, Master of Arts unvanını kazanmış olduğun anlamına gelmektedir.

Uzun lafın kısası:

Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalında gördüğün dört yıllık Lisans Öğrenimi Magister'dir. Başka bir şey olamaz bence.
Bunun ardından gelen aşama ise Lisansüstü (Lisans Üstü) öğrenimdir.
Lisansüstü ne demek? Yüksek Lisans ve Doktora olmak üzere ikiye ayrılan lisansüstü öğrenim, lisans öğrenimini "lisans diploması" ile tamamladıktan sonra yapılabilen bir ya da iki yıllık bir ek bilimsel eğitimdir.
Sen ise doktorayı da yapmaktan vazgeçip sadece yüksek lisansa karar vermiş, Sanat Tarihi Anabilim Dalında bir ek öğrenim oluşturan yüksek lisans öğrenimi görerek Yüksek Lisans Mezunu olmuşsun.
Bu ek öğrenimin uluslararası ve Almanca adı "Master", kazandığın akademik unvanın adı ise Beşeri Bilimlere ait olduğundan "Master of Arts"tır (Türkçesi: Yüksek Lisans Mezunu).
Eğer bitirdiğin lisans öğreniminin beşeri bilimlere ait olmasına rağmen mastırını beşeri bir bilimde değil örneğin teknik-fen alanında yapmış olsaydın, "Master of Arts" yerine "Master of Science" (Türkçesi yine Yüksek Lisans Mezunu!) unvanını kazanmış olurdun.

"Yüksek Lisans mezunu" ile uluslararası "Master of XXX" kavramının aynı şey olduğu tüm kaynaklarca doğrulanıyor.

http://okulariyoruz.biz/L/TR/mid/270/yuksek_lisans_%28master%29_-_doktora_sinavlari.htm

http://www.westegitim.com/master/

http://www.ingiltereve.biz/ingilterede-master

http://www.elt.com.tr/universite/amerika_universite.asp

http://tr.wikipedia.org/wiki/Y%C3%BCksek_lisans

Kazandığın diplomaların yanlış çevrilmiş olmasından dolayı mağduriyete uğradıysan, işte o zaman çok üzülürüm.

Açıklamaların için teskkür ederim. Neyse ki herhangi bir mağduriyet olmadı.

Master schrieb:

Yukarıda yazdıklarıma ne diyorsun?

Hallo liebe Cafeuni Mitglieder,

bin ganz neu hier! Erstmal ein dickes Dankeschön an die vielen guten Beitraege, die mir bei meinen Übersetzungen sehr hilfreich gewesen sind.

Da mir diese Sache mit dem "Lisans-diploması" und "Yüksek Lisans-diploması" in Ingenieurwissenschaften mit den dazugehörigen akad. Titel den Kopf zerbricht, bin ich bei meiner momentanen Diplom Übersetzungen etwas unsicher. Könnt ihr auch das mal bitte anschauen?

türkisch:
T.C
Istanbul Teknik Üniversitesi
Kimya-Metalurji Fakültesi
Kimya Mühendisliği bölümü öğrenimini başarı ile tamamlayan 1978 Adana-Merkez doğumlu .. ve .. oğlu .. kişinin adı.. Kimya Mühendisi unvanını ve lisans derecesini almaya hak kazanmıştır.

meine Übersetzung:

REPUBLIK TÜRKEI

Technische Universität Istanbul

Herr ...,geb. 1978 in Adana/Zentrum und Sohn von... und ...,hat mit dem erfolgreichen Abschluss des Studienganges Chemieingenieurwesen an der Fakultät für Chemie-Metallurgie das Recht erworben, den Titel "Dipl.- Chemieingenieur“ (?) und den Grad „ Bachelor of Science“ (?) zu erhalten.

Also mit oder ohne den akademischen Titel "Dipl." ?

Der eigentliche Grund, warum ich mir unsicher bin ist, dass auf einem anderen Abschlusszeugnis derselben Person dieses steht:
T.C. Istanbul Teknik Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü
Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Kimya Mühendisliği programında Yüksek Lisans çalışmalarını tamamlayam 1978 doğumlu ..isim..'a Yüksek Mühendis dereci tevcih eder.
Muss es dann nicht erst hier als "Dipl.-Chemieingenieur" übersetzt werden??

Hallo Lorin,

hier meine Sicht der Dinge:

=====================================================================================

Urkunde Nr. 1:

Kimya Mühendisliği bölümü öğrenimini başarı ile tamamlayan 1978 Adana-Merkez doğumlu .. ve .. oğlu .. kişinin adı.. Kimya Mühendisi unvanını ve lisans derecesini almaya hak kazanmıştır.

==> Kimya Mühendisliği bölümü öğrenimi = Diplomstudium im Fachbereich Diplom-Chemie
==> Kimya Mühendisi = Diplomchemiker (Abk.: Dipl.-Chemiker)

"Kimya Mühendisi" ist meines Wissens nicht "Chemieingenieur", sondern eben "Dipl.-Chemiker".
Das Problem hierbei ist jedoch: Im angloamerikanischen Raum und in deutschsprachigen Ländern wird zwischen "Diplomchemiker" und "Diplom-Chemieingenieur" unterschieden (dasselbe Problem haben wir übrigens hierzulande mit "Diplomphysiker" und "Diplom-Physikingenieur"!):

graduate chemist = Diplomchemiker; Dipl.-Chemiker
chemical engineer = Diplom-Chemieingenieur (siehe "Chemieingenieurwesen" in Wikipedia; zum "Chemieingenieur" schreibe ich weiter unten noch mehr!)

In der Türkei gibt es hingegen, soweit ich weiß, die folgenden Abschlüsse in Chemie:

kimya mühendisliği (Abschluss an einem Kimya Fakültesi) = Diplom-Chemie (das sind die "ganz normalen" Diplomchemiker)
kimyagerlik (Abschluss an einem Kimya Fakültesi) = Diplom-Chemie mit Schwerpunkt Theoretische Chemie (das sind die wissenschaftlichen Forscher unter den Diplomchemikern)
kimya teknikeri (Abschluss an einem Meslek Yüksekokulu = Berufshochschule) = Chemietechniker

Wer in der Türkei am Kimya Fakültesi einer Universität studiert hat, bekommt normalerweise den Abschluss "kimya mühendisi" und ist somit nach deutschem Sprachgebrauch "Diplomchemiker". Wenn er sich jedoch am Fakülte schwerpunktmäßig für die Theoretische Chemie entschieden hat, bekommt er am Ende den Titel "Kimyager", den ich als "Diplomchemiker für Theoretische Chemie" übersetzen würde.

Außerdem gibt es in Deutschland noch ein Studium in "Chemieingenieurwesen". Dies hat jedoch nichts mit dem Studium in Diplom-Chemie zu tun. Wie man den deutschen Titel "Chemieingenieur" in der Türkei nennt und ob es in der Türkei einen solchen Studiengang überhaupt gibt, weiß ich jedoch nicht. Ich vermute, es gibt ihn dort nicht! Ich persönlich würde bei einer Übersetzung ins Türkische "Chemieingenieurwesen" als "Kimya Teknoloji Mühendisliği" übersetzen und finde, dass dies die treffendste Übersetzung dafür wäre. Aber wie gesagt: Soweit ich weiß, gibt es in der Türkei momentan noch keinen Universitätsstudiengang in "Chemieingenieurwesen"; oder er ist in das normale "Kimya Mühendisliği programı" irgendwie integriert (schwerpunktmäßige Spezialisierung).

Aber wie ich schon sagte: "Kimya Mühendisi" ist nicht "Chemieingenieur", sondern "Diplomchemiker". Da bin ich mir ganz sicher.

=====================================================================================

Urkunde Nr. 2:

Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Kimya Mühendisliği programında Yüksek Lisans çalışmalarını tamamlayam 1978 doğumlu ..isim..'a Yüksek Mühendis dereci tevcih eder.

==> Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı Kimya Mühendisliği programında Yüksek Lisans çalışmaları = Masterstudium in Diplom-Chemie am Lehrstuhl für Diplom-Chemie
==> Yüksek Mühendis = entweder "Diplomchemiker, Master of Science (M. Sc.)" oder "Master of Science Dipl.-Chemie"

Analog dazu würde ich mit meinem neuen Wissen über die türkischen Masterstudiengänge den Titel "Makine Mühendisliği programı Yüksek Lisans mezunu Yüksek Mühendis" nicht mehr nur als "Dipl.-Maschinenbauingenieur" (so habe ich "Yüksek Mühendis" früher immer übersetzt!), sondern als "Dipl-Maschinenbauingenieur, Master of Science" übersetzen.
Und noch etwas: Wenn das Fachgebiet (Kimya Mühendisliği, Makine Mühendisliği usw.) nicht dabeisteht, z.B. bei einer Unterschrift, wo jemand mit "Mustafa Öztürk, Yük.Müh." unterschrieben hat, würde ich "Yüksek Mühendis" (Yük.Müh.) sogar nur noch als "Master of Science" übersetzen, da wir ja in diesen Fällen manchmal (wenn überhaupt kein Kontext vorhanden ist) gar nicht wissen können, ob er "Diplomchemiker, Master of Science" oder "Diplom-Maschinenbauingenieur, Master of Science" oder gar ein "Master of Science" in irgendeinem anderen Fachgebiet ist.

Dies alles setzt natürlich voraus, dass die türkischen "Yüksek Lisans"-Studiengänge, bei denen es sich per definitionem um echte Masterstudiengänge handelt, in Deutschland auch tatsächlich als Masterstudium anerkannt werden.

=====================================================================================

Letzte Korrektur an meinem letzten Beitrag um 9:45 Uhr.