Almanca Türkçe Sözlük Forum

Kimlik sorma ve kimlik tespiti ???

Kimlik Tespit ve Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüğü tarafından Asayiş Şube Müdürlüğü Kayıp Şahıslar Büro Amirliğine intikal ettirilen kimliği tespit edilemeyen cesetlere ait fotoğraflar incelendiğinde 2002 yılında kayıp olan 1 şahsın kimliğinin tespit edilmesi ve kimliği meçhul şahıs veya şahısların öldürmüş olması sebebiyle kimliği meçhul şahıs ve şahısların yakalanması çalışmaları sürdürülmektedir.

http://www.caginpolisi.com.tr/69/10-11.htm
III - Kimlik tesbiti.

1) İdari amaçlı kimlik tesbiti: 1973 yılında çıkartılan 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu, konaklama, dinlenme tesislerinde kalanların kimliklerinin tesbit edilmesine ilişkin hükümler içermektedir. Vazifesi sırasında soru soran memura kimliği konusunda cevap vermemek bir kabahattir (KK 40).

Sıkıyönetim Kanununun 19.9.1980 tarihinde 2301 sayılı kanunla değiştirilen 16. maddesine göre, sıkıyönetim ilân edilen yerlerde kimliklerine dair kasten gerçeğe uymayan bilgi verenler veya bilgi vermekten kaçınanlar 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Diğer taraftan, mülga Ceza Kanunu resmî bir varaka tanzimi sırasında kendisine veya başkasının hüviyet ve sıfatı hakkında yalan bayanda bulunan kişiyi, bundan dolayı zarar meydana gelirse 3 aydan l seneye kadar hapisle cezalandırılmakta idi (mülga TCK 343).

2) Parmak izi almak: Mevzuatımız polise belli hallerde, belli kişilerin parmak izini almak ve fotoğrafını çekmek yetkisini (PVSK 5) vermektedir. Fizik kimliğin tespitini düzenleyen (CMK 81), kimliği belli olmayan ağır suç faili ile ilgili, ayrı bir düzenlemedir.

Bir insanın parmak izi başkasınınkine benzemez, değişmez, değiştirilemez. Parmak izi bu özellikleri nedeniyle kişilerin tekrar teşhis edilmesine yarar. Parmak izi bir nevi hüviyet tespitidir.

Kanaatimizce, bir kişinin polis kayıtlarına geçirilmesi ‘şüphenin isnad halini alması’ ile birlikte, kabul edilmelidir. Bu nedenle, kimlik tesbiti için resim çekilmesini (PVSK 5) uygun bulmamaktayız.

Savcı tarafından gönderilen tahkikat evrakının, o kişinin sanık veya mahkûm olduğunu göstermesi ve suçun ağır hapis cezasını gerektiren suç veya tüzükte sayılan suçlardan biri olması halinde mümkündür (PVSK 5).

3) Kimlik tesbitinin şartları: Kanaatimizce, zabıtanın adlî görevi çerçevesinde tekrar tanımaya yarayan tedbirlere başvurabilmesi için, şüphenin isnat teşkil edecek kadar yoğunlaşmış olması şart olmalıdır, yani belli olaylara dayanan ‘kuvvetli şüphe’ bulunmalıdır. Netekim Alman Kanunu StP0 163b 1 bunu kabul etmiştir. Suç teşkil eden bir fiilin aydınlatılması için gerekli ise, suç işlediğinden şüphelenilmeyen bir kişinin de kimliği tesbit edilebilmelidir.

Bu tesbit işleminde tanık dinlenmesi sırasında uygulanan kurallar uygulanır (StP0 69). Ancak, ‘şüpheli’ hukuk durumunda olmayan bir kişi hakkında kimlik tesbiti için alınan tedbirlerde ‘orantılılık kuralı’ gözönünde tutulmalıdır (StP0 163b, II).

Kimlik tesbiti amacıyla başvurulan tedbirler zorlama niteliği aldığında, ilgilinin rızası alınmalıdır.

Polisin kimlik belirlemek amacı ile kişiyi gözaltında tutabileceği süre bizde 24 saattir (PVSK 4/A). Kanaatimizce, kimlik tesbiti amacıyla yapılan özgürlük kısıtlaması toplam olarak 12 saati geçmemeli ve kimlik tesbitinin zorunlu kıldığı süreden fazla devam etmemelidir (StP0 l63 c).

Gözaltında tutulan kişi derhal yakalandığı yerdeki sulh hâkimine çıkartılmalıdır. Ancak, hakim önüne çıkartma 12 saaatten fazla süreyi gerektiriyorsa, kişi hâkime çıkartılmadan serbest bırakılmalı, kimlik tesbit edilince, elde edilen belgeler, gereksizse yok edilmelidir (StP0 163 c, IV).

İleride tekrar tanımanın diğer bir aracı olarak, şüphelinin fotoğrafı alınır ve suç işleyen kişilere ait önceden alınmış parmak izleri ile olaylarda elde edilen parmak izleri karşılaştırılarak veya suç işleyen kişilerin fotoğrafları tanıklara gösterilmek suretiyle, olayın failinin kimliği tespit edilebilir.

Polisin parmak izi alma ve fotoğraf çekme yetkisini düzenleyen hukuk normları; PVSK 5, PVST 5, Teknik Büro Hizmeti Yönetmeliği gibi normlardır.

IV - Fizik kimliğin tesbiti. 1) Kavram. Şüpheli veya sanığın fotoğrafının çekilmesi, beden ölçüleri, parmak ve ayak izinin alınması, bedeninde yer almış olup, teşhisini kolaylaştıracak diğer özellikleri tespit etmek ve ses ile görüntüsünü kayda almak, fizik kimliğin tesbiti demektir (CMK “2005.5353” 81/1).

2) Fizik kimliğin tesbitinin koşulları: Kanunumuz fizik kimliğin tesbit edilmesi için iki koşul öngörmüştür:

a) Şüpheli veya sanığa isnad edilen suçun üst sınırının iki yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektirmesi gereklidir;

b) Şüpheli veya sanığın kimliği belli olmadığından, “kimliğinin teşhisi için”, fotoğraf, parmak izi gibi, teşhisi kolaylaştıracak özelliklerin belirlenmesi gerekli olmalıdır.

Bu gibi hallerde, fizik kimlik tesbit edilebilir (CMK 81/1).

3) Karar verme yetkisi: Fizik kimliğin tesbiti kararını Cumhuriyet savcısı veya hakim verebiliyordu. 2005.5353 numaralı Kanun ile yapılan değişiklikle, yetki sadece Cumhuriyet savcısına verildi, hakim çıkartıldı (CMK “20045.5353” 81/1). Bu yetki kolluğa verilmemiştir.

4) Fizik kimlik bilgilerinin yok edilmesi: İki yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçtan sanık veya şüpheli olanların kimliğinin teşhisi gerekli ise, savcı emri ile alınan kayıtlar, soruşturma ve koğuşturma işlemlerine ilişkin dosyaya konulur.

Koğuşturmaya yer olmadığı kararına itiraz süresinin dolması, itirazın reddi, beraat veya ceza verilmesine kararı verilip kesinleşmesi halinde, bu kayıtlar C. Savcısının huzurunda derhal yok edilir ve bu konuda bir tutanak düzenlenir (CMK “2005.5353” 81/2).

5) Teşhise yarayan kayıtlar: Şüpheli veya sanığın yeniden teşhisini kolaylaştıracak özelliklerinin kayda alınması sözkonusudur. Bu özellikler fotoğraf çekerek, beden ölçüleri alınarak, parmak ve ayak izi alınarak bedeninde yer almış olan diğer özelliklerin tespit edilmesi ve sesi ile görüntüsünün kayda alınması suretiyle sağlanır.

Yeniden teşhis etmek amacıyla bir kişinin kimlik bilgilerinin bu şekilde tesbit edilmesi için, o kişinin suç işlediği konusunda kuvvetli şüphe bulunmalıdır (StPO 163b/1). Alman Kanunu tanıklar bakımından da bu kuralı kabul etmiştir (StPO 69).

6) Kolluğun parmak izi alması: 1 Ekim 2005 tarihi itibariyle halen yürürlükte olan PVSK 5, PVST 5 ve Teknik Büro Hizmeti Yönetmeliği, kolluğun parmak izi alma ve fotoğraf çekme yetkisini düzenlemektedir. Bu hukuk normlarının düzenlediği hususlar, CMK 81’den farklıdır: Kolluğun “suçları önleme” ve “bastırma” görevi çerçevesi içerisinde parmak izi alma ve fotoğraf çekme yetkisi devam etmektedir. Biz bu yetkinin bütün suçlar bakımından gerekli olduğu görüşündeyiz

kimlik tespit yöntemleri

Kolluk kuvvetlerinin kişinin gerçek kimliğini saptamak için uyguladığı yöntemler

Teşekkürler Kantürk.

Çok teşekkür ederim