Almanca Türkçe Sözlük Forum

Mutlaka sizin tercümeniz de uygundur ancak ben olsam;

"Kıskançlık, acının yarattığını hırsla(gayretle) arayan, bir ihtirastır."

ya da

"Kıskançlık, acının yarattığını hırsla arayan, bir ihtirastır."

olarak çevirirdim. Ancak dediğim gibi bu sadece bir fikir

ogrenci6711 schrieb:

Es wurde besser als meine.Vielen Dank ogrenci6711 ...

Zaman darlığından, bu çeviriye yanaşmaktan çekinmiştim.
Bu sözü daha önce de birkaç defa duymuştum, fakat bana birşey ifade etmedi hiç. Bana biraz kelime oyunu gibi geldi, sanki kelimelerin tekrarında bir derinlik varmış hissi veren, ama belki de olmayan. Açıkcası: bilmiyorum. Almancada kıskançlık kavramının neden Eifer-Sucht kelimelerinden oluştuğunu da bugüne kadar anlamış/çözmüş değildim. Belki de bu çeviriyle uğraşmak, bu konuyu daha iyi anlamama yardımcı olacak. Bu konuda bilgi sahibi olan varsa ve fikrini söylerse memnun olurum.
Türkçede biliyorsunuz Eifersucht ve Neid kavramlarının her ikisi de kıskançlık olarak geçer. Neid, başkalarındaki birşeyleri (daha iyi şeyleri) kıskanmaktır, Eifersucht ise, eşini (ilişkide olduğu insanı) başkasından kıskanmaktır. Sonuç olarak, bunlar gerçekten farklı iki duygu mudur (Almancada olduğu gibi) yoksa işin özünde aynı duygu mudur (Türkçede olduğu gibi), bilmiyorum.

Tartışmaya açık olan sadece konu değil, çevirinin kendisidir de, çünkü Leidenschaft=tutku olarak geçer, ama Eifer=hırs olarak geçmesine rağmen, aynı zamanda "tutku"dur. Yani bence bu konuya girince, aslında önce kavramların açıklığa kavuşturulması gerekir.

Ama sadece yüzeysel olarak göründüğü/bilindiği şekilde çevirirsek, ben şöyle çevirirdim:
Kıskançlık, hırsla arayan (/hareket eden) ve acı getiren bir tutkudur.

Felsefi açıdan serbest bir çeviri/yorum yapsam:
Kıskançlık, aşırı tutkulu/hırslı/beklentili bir tutumdur/eğilimdir ve mutsuzluk/acı/ıstırap getirir.

Kusura bakmayın. Bazan böyle uzun yazmak kaçınılmaz oluyor.

Was bedeutet Arbeitsgedächtnis im Türkischen ? Kennt sich da jemand aus ?

Almancadaki bu cümlenin boş olmadığını, düşündürmeye iten bir derinliği olduğunu kabul etmek zorundayım. Ne kadar geçerli olduğu ise tartışılır.
Sonuç olarak anlatmak istediği şu [Burada kıskanmaktan söz edilirken, "eşini kıskanmak"tan söz edildiğini de özellikle vurgulamak zorundayım, çünkü belki bazı okuyucular bu farkı bilmeyebilir]:
"Kıskançlık duygusunun temelinde aşırı hırs/beklenti yatar.
Kıskançlık, aşırı hırslı ve beklentili bir tutumdur/eğilimdir/tabiattır ve mutsuzluğa yol açar."
[Türkçedeki "Öfkeyle kalkan, zararla oturur"a benzer bir söz]

Şunu da söylemek istiyorum: Almancada bu kavramlar olumsuz ve zayıflık olarak görülür. Türkçede ise bu, Neid konusunda aynı şekilde görülmekle birlikte, Eifersucht konusunda faklıdır, çünkü eşini kıskanmak Orta Doğu'da sağlıklı bir tabiat olarak görülür.
Başlıktaki cümle sanki bu tabiatın kaynağında da aşırı hırsın/beklentinin yattığına işaret etmek istiyor. Benim görüşüme göre, bu tabiatın kaynağında aşırı hırs/beklenti de yatsa, yine de insan tabiatının bölünmez bir parçasıdır, insanı şekillendiren temel özelliklerden birisidir ve bunu bütünüyle zayıflık olarak görmek, bindiği dalı kesmek gibi birşey olur. Orta Doğu kültüründe, "İnsanlar eşlerini kıskanmadıktan sonra, insanlıklarından/doğallıklarından geriye ne kalır" diyecek kadar bu konuya önem verilir.
Yani insanların tabiatlarını yontup yontup, ortaya hiçbirşeye sinirlenmeyen, bütün sözümona "zayıflıklarından" arınmış bir insan çıkarmaya çalışan modern batı düşüncesi ne kadar haklıdır, tartışma götürür.

Konuyu tamamlamak ve yanlış anlaşılmaları önlemek amacıyla, birkaç cümle daha yazmak istiyorum. Çünkü bizim bu forumdaki amacımız, nihayetinde Almanca-Türkçe çeviri sorunlarında sağlıklı bir sonuca ulaşmak.

Öğrendiğime göre, başlıktaki bu cümleyi Avusturya'lı yazar Franz Grillparzer (1791 – 1872 ) söylemiş. [ http://de.wikipedia.org/wiki/Eifersucht]

Eifer, eski Almancada "Erbitterung = acıyla karışık öfke" anlamına gelen "eiver" kelimesinden,
Sucht, eski Almancada "Krankheit, Seuche = hastalık" anlamına gelen "suht" kelimesinden geliyor.
Eifersucht sözcüğü, 16. yüzyıldan beri kullanılıyor ve "sevdiği kimse tarafından (yeterince) sevilip takdir edilmediğini ve onun başka birisine karşı daha fazla yakınlık gösterdiğini düşünen kişinin duyduğu takıntı derecesindeki acıyla karışık öfke hissi" anlamına geliyor.

Sonuç olarak, Türkçedeki "(eşini) kıskanmak" sözcüğünün daha çok doğal bir "eşini paylaşmak istememek; ilişkilerde, doğal ve sağlıklı bir ölçüde sahiplik hissi = den Partner nicht teilen wollen; ein gesundes, natürliches Maß an Besitzanspruch in der Partnerschaft" anlamına geldiğini ve Almancadaki Eifersucht sözcüğü ile her zaman yeterli bir şekilde çevrilemeyeceğini,
Eifersucht sözcüğünün ise, Türkçede "takıntılı, evhamlı ve aşırı derecede kıskanma" anlamına geldiğini düşünüyorum.

Bu da bence bir yanlış anlaşılmayı ortadan kaldırıyor ve bu sözcüğün Almancada neden olumsuz ve neden zayıflık olarak görüldüğünü açıklıyor.
Yani arada küçük kültürel farklılıklar olsa bile, aşırı bir görüş farklılığı yok
Yanlış anlaşılmalar, kavramların henüz yeterince açıklığa kavuşturulmamış olmasından kaynaklanıyor.
Modern batı düşüncesine yaptığım sataşmayı kısmen geri almak zorundayım
Ama eğer "den Partner nicht teilen wollen - ein gesundes, natürliches Maß an Besitzanspruch in der Partnerschaft" duygusunun da gerçekten sağlıklı bir tabiat olduğunu kabul ederlerse, o zaman sataşmamın hepsini geri almaya hazırım:)-D