Almanca Türkçe Sözlük Forum

Berkant,

Yanıtındaki “sözcük” hitabından dolayı benim de sana yakıştırdığım bazı lâkaplar vardı ama şimdilik kaydıyla kullanmaktan vazgeçtim. Duden ve Langenscheidt sözlüklerinde yazanların hukukî bir çeviride önem taşımadığı iddian gülünç ötesi. Alman Ceza Hukukunda “Heimtücke” teriminin "bewusste Ausnutzung der Arg- und Wehrlosigkeit des Opfers" olarak tanımlandığı söylemin de dayanaktan yoksun bir iddia. Aşağıda linkini verdiğim kaynakta bu kavramın tartışmalı olduğu ifade ediliyor. Bir an için bu tanımlamanın mutlak ve tartışılmaz olduğunu kabul etsek bile, “sinsice” sözcüğünün TDK’daki karşılıkları olan 1. Gizlice, belli etmeden yapılan; 2. Belli etmeyerek, gizlice zaten bu anlama gelmiyor mu, yoksa Amerika’yı yeniden keşfetmek mi gerekiyor? Söz konusu linkte, “Mordlust “, “Befriedigung des Geschlechtstriebs”, “Habgier”, “sonstige niedrigeBeweggründe” ayrı ayrı açıklanıyor. “Tamahkârlık”, “takbih edilen”, “saik” ve “hunhar” Osmanlıca oluyor da, “saffet” sözcüğüyle bizim bildiğimiz eski futbolculardan Saffet Sancaklı’yı mı kastediyorsun anlamadım. Üstelik “savunmasızlık” yerine “müdafaasızlık” gibi ne Türkçe ne de Osmanlıca olan son derece absürd bir karşılığı kullanmayı ne ile açıklayacaksın, merak ediyorum doğrusu. Bir insanın hastalığının tıbbî adını veya Latince karşılığını bilmesi ne kadar önemliyse, “Türkiye’de insan öldürme eğilimi olan kişilerin” Osmanlı Türkçesini iyi bilip bilmemeleri, kendilerine isnat edilen suçlamaları anlayıp anlamamaları da o kadar önemlidir. Kullandığın ilâçların reçetelerinin ne kadarını anlayabiliyorsun? Bir otomobil tamircisine gittiğinde, “meme yapmış” açıklaması yeterli gelmiyor da, arızanın tam olarak neden kaynaklandığını uzun uzadıya anlatmalarını mı bekliyorsun? Yani yazdıklarının neresinden tutarsan orası elinde kalıyor. Ağanın şeyinin üstüne şey olmaz tavrını bir an önce terk etmeni salık veririm. İyisin, hoşsun, takdir edilecek adamsın, işine önem veriyorsun ama bu âlemde tek geçilecek biri de değilsin.

Saygılar

Link:
http://de.wikipedia.org/wiki/Mord#Mordmerkmale

Sözzcük gezgini, işte sana cevaplarım:

Sözzcük gezgini:

1. Sana "Sözcük" diye hitap etmiş olmam asla bir aşağılama olmayıp sadece ve sadece vakit darlığından kaynaklanan bir şeydi. Ultima Ratio'ya da sık sık "Ultima" diye hitap ettiğimi, onun da bundan dolayı herhangi bir sorun çıkarmadığını katılmış olduğum birtakım diğer başlıklarda kontrol edebilirsin. Birkaç saat önce Canan'a verdiğimi bir cevapta bugün birkaç yüz satırlık çeviri ve düzeltme işleriyle uğraşmakta olduğumu, bu vakit darlığıma rağmen burada soru soranlara kısaca yardım etmeye çalıştığımı belirtmiştim, onu okudun mu bilemem.

2. Heimtücke için verdiğim, Alman Wikipedia'sından alıntı Almanca tanımlamanın dayanaktan yoksun bir iddia olduğunu yazıyorsun. Oysa hukukla ilgil bölümleri Almanca konuşan ülkelerin hukukçuları ve hukuk uzmanları tarafından sürekli kontrolden geçirilmekte olan Wıkipedia'da okuduğumuz "Nach weit verbreiteter Ansicht ist die Heimtücke im Strafrecht als bewusstes Ausnutzen der Arg- und Wehrlosigkeit des Opfers in feindlicher Willensrichtung zu definieren." ifadesine dayanarak yazmıştım. "Nach weit verbreiteter Ansicht" ifadesine göre Heimtücke konusunda verdiğim bu tanımlamanın Alman hukukçuları arasında çok yaygın bir yorum türü olmadığını mı iddia edeceksin? Wikipedia'nın başka bir makalesinde Heimtücke teriminin "sowohl objektiv tat- wie auch subjektiv täterbezogen zu sehen ist" nedeniyle tartışmalı olduğundan bile şüpeheleniyorsun, fakat bundan dolayı Alman hukukçularını değil beni suçluyorsun. Wikipedia'nın Heimtücke başlıklı makalesinde Alman hukukçuları tarafından yazılmış olan tanımlamaya güvenemediğin için, benim de oradaki "weit verbreitete" yoruma dayandığım için kabahati bende aradığın belli. Haksızlık.

3. "Müdafaasız" terimini zamanında tanıdık ve akraba çevresine sormuştum, herkesin onayını almıştım, müdafaasızlık ise hiç de yaygın olmayan bir kelime, dosyalarımda düzelttim, teşekkür ederim, fakat beni bu konuda eleştirmen yeterli.

4. Verdiğin örneklere gerek yoktu, bunların hepsini biz de iyi biliyoruz, 20 yıldır tıp ve teknik çeviriler de yapıyoruz, ancak diğer yandan Alman adli makamlarınca çıkarılan iddianame ve kararları buradaki Türk uyruklu sanıkların anlayacakları ve temyiz gibi haklarını arayabilmelerini sağlayacak şekilde çevirmek zorundayız. Sadece Türkiye'de okumuş bir hakim veya avukatın idrak edebileceği bir tarzda çeviri yapmanın yanlış olduğu, Almanya'da çalışıp para kazanan her çevirmenin ilk öğrendiği şeydir. Türkiye'de bulunan uzmanlara yönelik çevirilerde bambaşka terimlerin kullanılması gerektiğini bana değil başkasına öğret.

5. Yorumunun sonunda verdiğin öneriler için teşekkür ediyor, fakat benim her gün bildiklerimi burada benden daha acemi olanlarla saatlerce paylaşmaya çalışıyor olmama rağmen "alemde tek geçilecek adam değilsin" gibi bir şey yazman büyük bir haksızlık. Hiç kimseden teşekkür meşekkür beklemiyorum. Fakat boş vaktiminin yüzde ellisi kadarını siz okuyanlara ve "uzmanlar arasındaki tartışmalara" adadığım halde beni kendini beğenmişlikle suçlamanı son derece yersiz ve yanlış bulunyor, böyle bir muameleyi hak etmediğime inanıyorum. Diğer başlıklardaki yorumlarımı okusaydın (belki de okumuşsundur) yanılgılarını bazen istemeyerek de olsa sonunda mutlaka itiraf eden, her gün öğrenmeye devam ettiğini belirtlen, diğer arkadaşları buradaki katkıları için sürekli takdir eden biri olduğumu bilirdin. Bana yönelik eleştirilerinin bundan böyle biraz daha ölçülü olmasını temenni ederim.

Herkese iyi akşamlar!

Gerçekten polemik yaratmak istemiyorum ama bir konuda kişisel düşüncemi yazmak istiyorum. Berkant'ın sıkça belirttiği bir husus var, o da, çevirinin müşteri odaklı olması gerekliliği. Açıkçası ben böyle düşünmüyorum ve sözzcük gezgini'nin verdiği örneği ben de vermeyi düşünüyordum (ilaç prospektüsü). Bunun dışında çeviri de çok da fazla yorum yapılmamasını savunuyorum. İfade edilenin daha iyi anlaşılsın diye bu oranın %10 cıvarında olduğunu söyleriz. Ancak bunu yaparken orijinal ifadenin anlam olarak eksiltilmesi veya basitleştirilmesi söz konusu olmaz. Konuyu iyi bilen tercüman, adeta kültürlerarası danışman olarak da görev yapar ve abartmadan, sadece gerekli yerlerde eklentilerde bulunur.

Merhaba Arkadaşlar,

inanın okuduklarıma inanamıyorum. :S

Son günlerde burada bir gergin havadır ki, bitmek bilmiyor. Bir cıngar bitmeden ötekisi başlıyor. Ve bu sorunlar yaşanırken nedense Berkant arkadaşımız hep taraflardan biri! Bu duruma daha fazla seyirci kalmak niyetinde değilim!

Sevgili Berkant, Sözcük Gezgini yazdıklarında tamamen haklı! Burada herkesin bir diğerinden öğrenecek çok şeyi olsa da (buna sen de dahilsin), hiç kimse bir diğerinin ustası değil. Bunu unutuyorsun bazen.

CafeUni, aralarında Türkçe ve Almanca dillerinde uzmanlaşmış saygın dilbilimci ve çevrimenlerin de yer aldığı kullanıcılar tarafından ziyaret edilen nezih bir sözlük ve forum. Bunun böyle kalması da hepimizin çıkarına. Türkiye'de yaşamamandan olsa gerek, bazen kullandığın Türkçe kelimeler (saffet örneğinde olduğu gibi) pek uygun seçilmiş sözcükler olmayabiliyor. Buradaki arkadaşların görüşleri, bu bağlamda senin için de önemli bir yardım olabilir.

Burada yeni olduğundan ve sevgili Sözcük Gezgini bir süredir forumda aktif olarak yazmadığından dolayı kendisini tanımıyorsun ama, Sözcük Gezgini çok değerli bir çevirmen arkadaşımız. Fakat mesele Sözcük Gezgini'ne karşı takındığın tavır değil. Bence asıl mesele yer yer yaptığın yanlış çıkışlar. Lütfen unutma ki: Burada kimse kimseyle güç veya kanıt gösterme yarışı yapmıyor. En iyi çeviri veya en iyi çevirmen diye birşey de yok zaten. Herkesin kendine göre zayıf ve güçlü yanları var. Buna ben de dahilim, sen de!

Sevgili Berkant, iki dili de çok iyi kullanabilen iyi bir çevirmen olduğundan kuşku duymuyorum. Özellikle Türkçeden Almancaya yaptığın çevirilerine diyecek bir şey yok. Fakat bir hafta içinde bu forumun atmosferini olumsuz etkileyen iki davranışın birden oldu ve bu durum bizi şaşırttığı gibi üzdü de.

Eğer burada kalıp, benim ve bir çok kimsenin beğenerek okuduğu tercümelerine devam etmek istiyorsan, kal lütfen. Fakat bunun bir takım kurallara ve herşeyden önce de saygı kuralına riayet etmek gibi bir önkoşulu olduğunu anımsatmak isterim. Yok "ben davranışlarımda yanlış bir şey görmüyorum" diyorsan, senden CafeUni forumuna yazmamanı rica etmek durumundayım.

Bu satırları üzülerek yazdığımı bilmeni isterim. Fakat bu görüşü taşıyan tek kişinin ben olmadığımı bilmeni isterim.

CafeUni ekibi adına
Sevgi ve saygılarımla
Mustafa

Berkant,

1) Yazdıklarımı iyi okumamışsın, ben söz konusu tanımlamanın "tartışmalı" olduğunu yazdım. Yani yanlış veya dayanaksız olduğunu iddia etmedim. Alman hukukçularının bile tartıştığı bir kavramı "Alman ceza hukukunda "bewusste Ausnutzung der Arg- und Wehrlosigkeit des Opfers" olarak tanımlanan "Heimtücke" terimi" ambalajıyla satmaya çalışmana itiraz ettim o kadar.

2) "Müdafaasız" doğru ama burada "müdafaasız" sözcüğünden değil, "müdafaasızlıktan" bahsediyoruz. Ayrıca "müdafaasız" terimini zamanında birilerine sormuş olduğuna da inanmıyorum. Zamanı gelince müşteri, zamanı gelince sanık, zamanı gelince de eş, dost, akraba, aile efradı kimliğine bürünebilen bu birileri Berkant her dara düştüğünde Hızır Aleyhisselâm misâli zuhur eyleyip, sittin sene arasa da bulamayacağı "çok takbih olunan bir saikle" "deyimini" Almanya'da yargılanan sanal sanıklardan birinin ağzından "bu ne demek birader?" diye sordurarak vakt-i zamanında kullanmış olmasını sağlayabiliyor.

3) "Bu âlemde tek geçilecek biri değilsin" demekle burada at yarışı oynamadığımızı ve malûm mayimizi yarıştırmadığımızı kastettim. Adı üstünde "forum", herkes tartışabilmeli ve tepesinde Berkant'ın kılıcı sallanmadan; "Berkant abim ne der?" "Beni yerle yeksan eder mi?" korkularına kapılmadan veya Berkantstein'ın meşûm gölgesi üzerine düşmeden düşüncelerini özgürce ifade edebilmeli.

4) Hiç mi takdir edilecek yanın yok? Var tabi ki. Hem de çok. Bunların başında, hatalarını kabul edip, özür dileme büyüklüğün de var ki, bu her şeye bedel. Diğeri de üst seviye bir çevirmen olman ve sürekli araştırman. Daha ne olsun?

İyi akşamlar

Not: "Sittin sene" bir küfür değildir.

Pardon Mustafa Bey,

Son mesajımı sizin yazınızı okumadan göndermişim. Polemiğe burada son veriyorum.

İyi akşamlar

Sevgili Mustafa ve arkadaşlar,

Öbür arkadaşların başka başlıklarda yanılma ya da yanlış anlamadan dolayı yazdıkları hatalı çevirilerini ne kadar savunmuş olsalar da doğru olduğunu ısrarla iddia ettikleri hususların bir kısmını düzelttiğimde hiç kimse onları benim burada yaşadağım suçlamalara maruz bırakmamıştır!!!!!!! Bu forumda atmosferi bozmakla ve hatta "istenmeyen tartışmalara katılmakla" dahi suçlanan tek kişi benim!!!!!! İşin trajik yanı da burada soru soran çevirmenlere en çok yardımda bulunan, kendi hatalarını derhal anlayıp düzelten ve bunları aynı zamanda alenen itiraf ederek diğer arkadaşlara önerileri için teşekkür eden, tüm bu şeyleri de aynı zamanda yapan tek kişi benim!!! Bunu unuttunuz herhalde!!!! Kullandığım Türkçe kelime hazinesini belli bir yönden eleştirmekte haklısınız, fakat son üç hafta içerisinde Türkçe'ye olan, katılanlarca onaylanıp takdir edilen sayısız teklif ve düzeltmelerimi unuttunuz, değil mi? Yarım saat önce Sözzük gezginin "Im Verhältnis zu" başlığı altındaki teklifinde gördüğüm hatayı düzeltmiştim, bu sadece bir örnek, en az 20-30 örnek daha bulabilirsiniz bu forumda. Bunu asla övünmek için değil, bana yapılan bu haksızlığın ne kadar orantısız olduğuna dikkat çekmek için yazıyorum.

Üstelik, Sözzcük gezgini'nin yukarıda yazdığı şeylerle beni yine herkesin önünde kendimi savunmaya, gerçekten hatalı kullandığım bir iki Türkçe terimden dolayı herkesin önünde yine özür dileyiğ teşekkür etmeye, kendimi de onun bana karşı olan polemik saldırısından kurtarmaya zorladığını görmüyorsunuz. O çok değerli bir çevirmen olabilir, fakat onun Ultima Bey ile barışmamdan, herkesten en samimi şekilde özür dilememden sonra tekrar aynı duruma düşmemde oynadığı rolü ve hakkımda yürütülen bu kirli kampanyayı, bazı detaylarda size hak vermeme rağmen en büyük şiddetle kınadığımı belirtmek isterim!

Maitreya dostum nerdesin, kurtar beni!

Daha başka diyeceğim yok!

Berkant

alçakça, sinsice ve haince olabilir. Bunun tam karşıtının TCK da olması gerek.